صحبت از بازیافت که می‌شود اسپانیا از همسایگان اروپایی خود خیلی عقب‌تر است. این کشور موفق نشده است اهداف قانون قبلی زباله در سال 2011 و دستورالعمل اروپا در سال 2008 را برآورده کند. بنابر هر دوی این قوانین تا قبل از سال 2020 سطح استفاده مجدد و بازیافت زباله‌های خانگی از لحاظ وزنی باید حداقل به 50 درصد می‌رسید. در سال 2021 اسپانیا این میزان را به 35 درصد رساند، در حالی که میانگین اتحادیه اروپا از این نظر 48 درصد بود.
با این وجود، شرایط آنقدرها هم بد نیست، زیرا اسپانیایی‌ها در ده سال گذشته بازیافت ظروف پلاستیکی خانگی را دو برابر کرده‌اند. بر این اساس، در سال 2020 هر اسپانیایی حدود 13.1 کیلوگرم بسته بندی داخلی را بازیافت کرد. از طرف دیگر، طبق نظرسنجی انجام شده توسط نهاد مدیریت زباله‌های اسپانیا در سال 2021 از هر ده اسپانیایی هشت نفر فرایند بازیافت را در خانه انجام دادند. همچنین، 82.3 درصد نیز برای جداسازی زباله‌های خود از چندین سطل زباله استفاده کردند.
طبق این نظرسنجی شهر مادرید با 21.8 کیلوگرم بسته بندی به ازای هر ساکن بیشترین بازیافت را انجام می‌دهد. بعد از این شهر نیز ناوارا با 21.3 کیلوگرم و جزایر بالئاریک با 21 کیلوگرم به ازای هر ساکن قرار دارند. همچنین، مناطقی مانند والنسیا، جزایر قناری و کانتابریا کمترین مقدار بازیافت را دارند.
قوانین کلی بازیافت در اسپانیا
اصولا در نواحی سرتاسر اسپانیا سطل‌های رنگی استاندارد برای بازیافت وجود دارد. از این نظر، سطل‌های آبی برای کاغذ و مقوا، سطل‌های زرد برای ظروف و قوطی‌های پلاستیکی و سطل‌های سبز برای شیشه تعیین شده‌اند. علاوه بر این، در بعضی از شهرداری‌ها سطل‌های خاکستری برای زباله‌های عمومی و سطل‌های قهوه‌ای نیز برای زباله‌های ارگانیک در نظر گرفته شد.
اشتباهات متداول بازیافت در اسپانیا
یکی از مهم‌ترین اشتباهات متداول این است که کارتن‌ها را باید در سطل‌های زرد رنگ انداخت، نه سطل‌های آبی. یکی دیگر از اشتباهات متداول این است که افراد تصور می‌کنند تمام اقلام پلاستیکی مانند اسباب بازی‌ها و ظروف آشپزخانه را می‌توان در سطل‌های زرد رنگ انداخت. با این حال، این اقلام پلاستیکی باید به سطل‌های زباله خاکستری بروند. علاوه بر این، پوشک‌های کودک نیز بیشتر وقت‌ها در سطل‌های اشتباهی انداخته می‌شوند.
یعنی مردم آنها را زباله‌های ارگانیک در نظر می‌گیرند و در سطل‌های قهوه‌ای می‌اندازند، در حالی که همیشه باید در سطل‌های خاکستری انداخته شوند.آخرین اشتباه متداول نیز به سطل سبز مربوط می‌شود، به طوری که بیشتر افراد ظروف سفالی و لامپ‌ها را نیز در آنها می‌اندازند. با این حال، آینه‌ها، زیرسیگاری‌ها، لیوان‌ها و ظروف باید در محل جمع آوری بازیافت شوند و سطل‌های سبز فقط مختص شیشه هستند.
وضعیت پیشرفت بازیافت در اسپانیا
در سال 2021، قانون جدید زباله در اسپانیا در راستای دستورالعمل‌های اروپایی ابلاغ شد. این قانون طبق اهداف اتحادیه اروپا بازیافت زباله‌های خانگی در سال 2025 را 55 درصد، در سال 2030 حدود 60 درصد و در سال 2035 حدود 65 درصد تعیین می‌کند. طبق قانون جدید پسماند همچنین تمام شهرداری‌های با بیش از 5000 نفر جمعیت از جولای 2022 باید علاوه بر زباله‌های کاغذی، فلزی، پلاستیکی و شیشه‌ای سیستم‌های جمع‌آوری مختص جداگانه زباله‌های ارگانیک داشته باشند.
شهرداری‌های دارای کمتر از 5000 نیز برای ایجاد زیرساخت‌های لازم تا سال 2024 فرصت خواهند داشت. علاوه بر این، منسوجات، روغن‌های پخت و پز استعمالی و زباله‌های خطرناک خانگی نیز باید تا قبل از پایان سال 2024 سطل‌های جمع آوری جداگانه مخصوص به خود را داشته باشند. همچنین، مالیات پسماند شهری برای جریمه دفن زباله و آشغال در زیر خاک یا زباله سوزی و همچنین مالیاتی برای تولید، واردات و خرید پلاستیک های غیرقابل استفاده مجدد وضع خواهد شد.
در سال 2021، اسپانیا همچنین ممنوعیت فروش میوه و سبزیجات در بسته‌های پلاستیکی در سوپرمارکت‌ها را اعلام کرد. این ممنوعیت در سال 2023 اجرایی خواهد شد.
مشوق‌های بازیافت در اسپانیا
در حالت کلی، برای تشویق اسپانیایی‌ها به بازیافت بیشتر چندین طرح تشویقی در سرتاسر این کشور راه اندازی شد. سال گذشته، نهاد مدیریت زباله‌های اسپانیا سیستم SDR را ایجاد کرد که تمام نواحی سراسر این کشور این سیستم را اجرا کردند. یعنی در حال حاضر بیش از 3200000 شهروند از 43 شهرداری در اسپانیا می توانند مشوق‌هایی را برای بازیافت دریافت کنند. برای بهره مندی از این مشوق‌ها باید در اپلیکیشن Recycles ثبت نام کنید. در ادامه با اسکن بارکد قوطی یا بطری پلاستیکی قبل از انداختن در سطل بازیافت مناسب می‌توانید این کار را انجام دهید.
سپس، برای اثبات این اقدام باید کد QR موجود در سطل زباله را اسکن کنید. این سیستم همچنین ماشین‌های بازیافت را در سرتاسر این کشور در ایستگاه‌های حمل و نقل، بیمارستان‌ها، بنادر، مراکز خرید و تفریحی نصب کرده است. این ماشین‌ها در ایستگاه‌های راه‌آهن حوزه شهری بارسلون، بازارها و ادارات شهرداری در شهر والنسیا، بیمارستان دانشگاه Sanitas La Zarzuela مادرید، شهرستان لوس آرکوس در سویا و بلوار زنیا در آلیکانته و در چند منطقه دیگر فعالیت می‌کنند. در هر دو حالت، شما می‌توانید این امتیازات را با انواع مختلف جوایز تعویض کنید.