چنانچه شما بیشتر از 183 روز در اسپانیا اقامت کنید به عنوان یک مقیم مالیاتی شناخته می‌شوید. بر این اساس، باید به یک سری از تعهدات مالیاتی عمل و مالیات‌های ضروری را پرداخت کنید. بنابراین، شناخت انواع مالیات‌ها و سیستم مالیاتی این کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. به طور کلی چندین نوع مالیات مختلف در اسپانیا وجود دارد. از یک طرف افراد مقیم باید درآمدهای خود را به ادارۀ مالیات اسپانیا اعلام و به ازای آنها در این کشور مالیات پرداخت کنند.
از طرف دیگر هم باید دارایی‌های خود در خارج از این کشور را از طریق فرم 720 به مقامات مالیاتی اعلام کنند. این مورد باعث ایجاد نگرانی‌های در بین افراد مقیم و همچنین اتحادیۀ اروپا شد. به طوری که بعد از صدور حکم اخیر اتحادیۀ اروپا در مورد اینکه مدل 720 اسپانیا یعنی فرم اظهارنامۀ دارایی‌های خارجی سرکوبگر است و قوانین جامعه را نقض می‌کند، دولت اسپانیا عملاً پذیرفت که جرایم و شرایط آسان‌گیرتری را اعمال کند. در ادامه بیشتر با این تغییرات انجام شده آشنا خواهید شد.
مدل 720 در اسپانیا چیست؟
اگر در اسپانیا زندگی می‌کنید و در خارج از کشور دارایی‌هایی دارید، بی شک با مدل 720 و خطرات عدم اعلام دارایی‌های خود در خارج از اسپانیا آشنا هستید. بر این اساس، چنانچه حساب‌های بانکی، هر نوع دارایی، مستمری‌های خصوصی یا یک ملک در خارج از کشور دارید که ارزش آنها بیشتر از 50000 یورو است، باید به ادارۀ مالیات اسپانیا اعلام کنید.
چرا مدل 720 تا این حد جنجالی است؟
در دهۀ گذشته دولت اسپانیا مقرر کرد که عدم اعلام هر نوع درآمد در خارج از کشور بعد از 31 دسامبر به عنوان عایدی سرمایه غیر قابل توجیه در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، افراد متخلف با جریمۀ مالی معادل 150 درصد از ارزش کل مبلغ مواجه خواهند شد. در این راستا، این جرایم ممکن است از ارزش واقعی دارایی‌های اعلام شده بعد از موعد مقرر تجاوز کند. زیرا برای هر گروه از متعلقات شخصی تحت تأثیر مبلغ 1500 یورو، برای عدم اعلام اطلاعات یا ثبت نادرست 5000 یورو و با حداقل 10000 یورو برای هر گروه تعیین شد.
یکی از متداول‌ترین موارد گزارش شده مربوط به یک تبعۀ اسپانیایی بود. این فرد که از سوئیس به اسپانیا بازگشته بود مبلغ 330000 یورو در حساب بانکی خود در سوئیس داشت. در نتیجه، این فرد بعد از پایان موعد مقرر این دارایی را اعلام کرد و 442000 یورو جریمه شد. بعد از معرفی قانون اظهارنامۀ دارایی‌های خارجی در دو سال اول دانش عمومی در مورد این قانون در اسپانیا کم بود. از این رو، از میان حدود 2.5 میلیون اظهار کنندۀ بالقوه تنها 131000 فرم 720 ارائه شد.
به محض اطلاع مردم از این موضوع، بسیاری از افراد خارجی مقیم در اسپانیا از ترس اعمال جرایم سنگین این کشور را ترک کردند. با این حال، از زمان اجرای مدل 720 در سال 2012، ادارۀ مالیات اسپانیا از طریق این جرایم مالی حداقل 230 میلیون یورو به خزانۀ عمومی اضافه کرد.
جدیداً چه اتفاقی رخ داده است؟
در تاریخ 27 ژانویه 2022 دیوان دادگستری اتحادیۀ اروپا (CJEU) طی صدور حکمی اعلام کرد که اسپانیا تعهدات خود در قبال اصل حرکت آزاد سرمایه را برآورده نکرده است. بر این اساس، یک دادگاه مستقر در لوکزامبورگ متوجه شد که ارائۀ اجباری مدل 720 و جرایم ناشی از عدم پیروی، ثبت دیرهنگام یا اشتباهات با جرایم افرادی که در اسپانیا دارایی دارند همخوانی ندارد. در نتیجه، این امر به ایجاد تفاوت رفتاری میان افراد مقیم در اسپانیا بر اساس موقعیت مکانی دارایی‌ها می‌شود.
بنابراین، قضات نتیجه گرفتند که این تعهد ممکن است ساکنان اسپانیا را از سرمایه گذاری در سایر کشورهای عضو منصرف با منع کند. یا اینکه احتمال انجام سرمایه گذاری آنها را محدود کند. علاوه بر این، قضات دیوان دادگستری اتحادیۀ اروپا اعتقاد داشتند که اعمال جرایم 150 درصدی شدیداً سرکوبگر است و حرکت آزاد سرمایه را مختل می‌کند. این حکم به نوعی یک پیروزی بزرگ برای دو وکیل مالیاتی اسپانیایی بود که در سال 2013 به دادگاه‌های اروپایی در این مورد هشدار دادند.
آیا چیزی تغییر کرده است؟
بله، اگرچه مدل 720 هنوز در این کشور اجرایی است. بر این اساس، در تاریخ 24 فوریه 2022 پارلمان اسپانیا متفقاً به لغو غیر مشمول مرور زمان جرایم مدل 720 رأی داد. بر این اساس، این رای به اسپانیا اجازۀ جریمۀ همیشگی افراد خاطی را داد. از این رو، در حال حاضر مجازات هر نوع تخلفی مانند سایر جرایم مالی تنها چهار سال خواهد بود. علاوه بر این، نمایندگان پارلمان اسپانیا به کاهش حداکثر جریمه از 150 درصد به 50 درصد ارزش کل دارایی‌های اعلام نشده رای دادند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این تغییرات شامل ضرب‌الاجلی برای اظهارنامه‌های با تاخیر و اشتباه است یا خیر. هرچند، مشخص است که افراد همچنان باید دارایی‌های خارج از کشور خود را اعلام کنند. بنابراین، به نظر می‌رسد دولت اسپانیا هنوز تمایلی برای رها کردن این قانون ندارد که فقط به افراد دارایی در خارج از کشور اعمال می‌شود. با این حال، این نکته از اهمیت زیادی برخوردار است که جرایم پرداختی توسط افراد ناقض قوانین اظهارنامۀ دارایی‌های خارجی اسپانیا به آنها برگردانده می‌شود.
آیا این اولین بار است که اسپانیا در این مورد احضار می‌شود؟
خیر. سیستم مجازات اعلام دارایی اسپانیا برای اولین بار در سال 2012 توسط کریستوبال مونتورو وزیر مالیات وقت اجرا شد. از این لحاظ، از آن زمان تا به امروز این قانون به ایجاد مشکلات قانونی برای ادارۀ مالیات اسپانیا منجر شده است. در این راستا، کمیسیون اروپا در فوریه 2017 به دلیل در تضاد بودن این جرایم مالیاتی اسپانیا با قوانین اتحادیۀ اروپا و همچنین نقض چهار آزادی عمل منطقۀ اقتصادی اروپا اقدام به صدور شکایتی علیه اسپانیا کرد.
بر این اساس، این 4 مورد حرکت آزاد افراد و کارگران، آزادی استقرار، ارائۀ رایگان خدمات و حرکت آزاد سرمایه را شامل می‌شد. با وجود گزارش تخلف اتحادیه اروپا که در آن خواستار تغییر و تحول کلی سیستم تبعیض آمیز در عرض دو ماه شد، هیچ چیز تغییر نکرد. در نهایت، بروکسل این مشکل را به دیوان دادگستری اتحادیه اروپا ارجاع داد. با این حال، ادارۀ مالیات اسپانیا به اعمال جریمه به مالیات دهندگانی که اظهارنامه دارایی خود را به طور کامل درست اعلام نکردند، ادامه داد.
زیرا کمیسیون اروپا در ابتدا قادر به ارائۀ شواهد کافی مبنی بر وجود بی نظمی در سیستم مالیاتی اسپانیا نبود. از این رو، تعدادی از قضات اسپانیایی دستور لغو جریمه‌های این مالیات دهندگان را دادند. با این حال، انجام این اقدامات قهرآمیز سبب شد که دربارۀ این مشکل مجدداً در ژوئیه 2021 و در ژانویه 2022 در دیوان دادگستری اتحادیه اروپا بحث شود.